چاپ چیست | چاپخانه | چاپ سیلک | چاپ افست | چاپ دیجیتال | چاپ

چاپ چیست

چاپ چیست

چاپ احتمالا از کلمه chappn (چاپنا) که کلمه‌ای هندی است گرفته شده است.

ولی عده ای معتقدند که از «چاو» مقولی گرفته شده است «چاو ، نام نوعی پول در گذشته بوده است).

از لغات دیگر بکار رفته می توان به «طبع» و «باسعه» اشاره کرد.

تعریف چاپ impression

چاپ به معنی اعم ، فن و صنعت تکثیر صورت نقوش دو بعدی (حروف ، ارقام ، خطوط و تصاویر) بوسیله انداختن اثر این نقوش بر روی کاغذ ، پارچه یا مواد دیگر و بالاخص چاپ مواد خواندنی بر روی کاغذ است.
در واقع چاپ کردن و پخش کردن (چاپخش) ، پخش عمده ای معنای قلمرو نظر را دربر می گرفت.

اما دیگر چاپ مهمترین ابزار نشر نیست و جای خودش را به اشکال دیگری داده است.

تعریف نشر pablication

عملیات چاپ و ارایه یک کتاب یا مدرکی دیگر به عموم که به آن انتشار گویند.

نشر در واقع تلاتی گاه پدید آورندگان و خوانندگان است.

دیدگاه کلی

صنعت نشر کتاب به معنای تولید صنعتی کالایی فرهنگی به نام کتاب است.

امروزه شیوه‌هایی که در روند تولید کتاب و تکثیر آن به کار می رود، کاملا صنعتی است.

نشر کتاب ، صنعتی است در کنار صنایع دیگر و نه کمتر از آنها.

صنعت نشر کتاب در حال گسترش است البته به شرطی که کتاب ، رسانه اطلاعاتی و ارتباطی کار آمدی باشد.

به طور کلی انتشار کتاب ، اشاعه گسترده یکی از موثرترین و سهل ترین رسانه‌هاست.

تاریخچه چاپ

همان گونه که در این نوشته خواهیم دید، چگونگی پیدایش صنعت چاپ چندان آشکار و بدیهی نیست، اما به گفته ای باید کشور چین را مبدأ آغاز آن دانست.

در ایران نیز ظهور صنعت چاپ و ورود چاپخانه، به دورانی بیش از صد سال بازمی گردد.

برخی چاپ در ایران را به دوران مغول مربوط می دانند.

با این حال، این صنعت  به شکل جدید به دوره قاجار بازمی گردد.

مقاله ای که می خوانید، نگاهی است به این موضوعات و تحول و تطور چاپ و چاپخانه در تاریخ.
قبل از اختراع چاپ، کتاب ها را با دست تکثیر می کردند.

در آتن، اسکندریه و روم، عده ای از نسّاخان، شاهکارهای ادبی را استنساخ می کردند

و این کار در سراسر قرون وسطی ادامه داشت.

کتاب به اندازه ای گرانبها بود که تعداد کمی از مردم توانایی تهیه آن را داشتند

. در نتیجه، در عصر کاوش و پیشرفت، امکان خواندن و پژوهش محدود بود.

در بیشتر دوران قرون وسطی، کاغذ پوست گوسفند و گوساله به کار می رفت.

از یک قرن پیش از شارلمانی، دیگر پاپیروس مورد استفاده قرار نگرفت.

برای ساختن کاغذ، الیاف گیاهی را خرد و خمیر می کردند، خمیر را به صورت لایه ای نازک و یکنواخت روی صفحه ای یا پارچه ای پهن می کردند و می فشردند تا آبش گرفته شود و آنگاه الیاف را در هم می فشردند.

حوالی پایان قرون وسطی- به ویژه هنگامی که چاپ متداول گردید- کاربرد کاغذ، جایگزین کاربرد پوست و کاغذ پوست شد. منشا هنر چاپ را باید در چین جست وجو کرد، گرچه اشپیل فوگل در کتاب خود هیچ اشاره ای به نقش مشرق زمین و به طور اخص، چین در ابداع چاپ ننموده است و آن را از مهمترین ابداعات فناوری تمدن غربی می شمارد، اما بسیاری از مورخان و نویسندگان همانند هنری لوکاس، نقش چین را نادیده نگرفته اند و بر این باورند که این هنر از چین به اروپای غربی رسیده است.

به این ترتیب، مراحل تحول چاپ در هاله ای از ابهام قرار دارد، اما براساس آنچه عبدالحسن آذرنگ در کتاب خود می نویسد : « در حدود سال ۱۰۴۰ میلادی، کیمیاگری چینی به نام «پی شنگ » از گل و نوعی چسب مخصوص، ترکیبی به وجود آورد و با آن حروفی متحرک ساخت و سپس این حروف را پخته و سفت کرد.

پی شنگ حروف را کنار هم قرار می داد و با وسیله ای فلزی محکم می کرد و بر روی آن مخلوطی از رزین، موم و خاکستر می مالید و صفحه حروف را به آرامی حرارت می داد.

پس از انتقال نقش صفحه بر کاغذ و تکثیر آن، باز حروف را به آرامی حرارت می داد و از هم جدا می کرد که این ابتکار پی شنگ را راه حل حروفچینی با حروف متحرک می دانند».
از سده دوازدهم به بعد، صنعت چاپ در غرب با کمک قالب های چوبی و حکاکی دستی صورت گرفته بود، اما آنچه در سده پانزدهم ابداع محسوب شد، عبارت بود از تکمیل دستگاه چاپ فلزی و متحرک که نسخه های فراوانی را با سرعت بیشتر چاپ می کرد.

تحول در صنعت چاپ تا رسیدن به دستگاه فلزی را باید یک روند تدریجی به حساب آورد که در فاصله سال های ۱۴۴۵ تا ۱۴۵۰ میلادی به اوج رسید.

یوهانس گوتنبرگ اهل مانیتس، نقش مهمی را در تکمیل این صنعت ایفا کرد.

«انجیل گوتنبرگ» که در سال ۱۴۵۵ یا ۱۴۵۶ میلادی به پایان رسید، اولین کتاب واقعی محصول نوع چاپ متحرک بود.

در نیمه دوم سده پانزدهم، چاپ جدید به سرعت در اروپا رواج یافت.

چاپخانه ها در دهه ۱۴۶۰ میلادی در سراسر خاک امپراتوری مقدس روم تاسیس شد.

با گذشت ده سال، به ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و اروپای شرقی رسید؛

مخصوصاً ونیز که به مرکز چاپ معروف شد و تعداد چاپگران این شهر تا سال ۱۵۰۰ میلادی به قریب صد تن بالغ شدند و حدود دو میلیون جلد کتاب در آنجا به چاپ رسید.
اما در ایران؛ رافائل دومان در خاطرات خود می نویسد :

«به خاطر نبودن صنعت چاپ، کتاب در اینجا(ایران) خیلی گران است. قیمت کتاب بر حسب سطور کتاب تعیین می شود.

محتوای کتاب در تعیین قیمت آن هیچ تاثیری ندارد.

یک کتاب با هزار سطر به قیمت دو عباسی فروخته می شود. اگر با خط خوش نوشته شود، تا ۵ عباسی قیمت دارد».
در هر صورت ورود واژه چاپ به زبان فارسی را به اواخر قرن هفتم هجری و به زمان سلطنت گیخاتوخان پسر اباقاخان مغول نسبت می دهند و آن پول کاغذی بوده که به آن چاو یا کااو (Cao) می گفتند.

برخی هم برآنند که واژه چاپ، همان چهاپ یا چهاپه که در زبان هندی به مفهوم مهری بوده که بر روی پارچه می زدند و آن را منقوش می ساختند، بوده است.
در سال ۱۶۴۰ میلادی در دوره صفویه، بازرگانی ارمنی که از ارامنه ساکن آمستردام بود، دستگاه چاپی را با حروف ارمنی خریداری و به جلفای اصفهان وارد کرد.

به دنبال آن، عده ای از بزرگان و پادشاهان صفوی به فکر ایجاد چاپخانه با حروف فارسی و عربی افتادند که پس از چندی به فراموشی سپرده شد.

تا دوران عباس میرزای نایب السلطنه که اولین چاپخانه سربی با حروف فارسی و عربی توسط میرزا زین العابدین

در تبریز دائر شد و اولین کتاب منتشرشده آن، رساله جهادیه میرزاعیسی خان قائم مقام بود

که در سال ۱۲۳۳ در جریان جنگ ایران و روسیه و پس از عهدنامه گلستان به چاپ رسید.

این رساله حاوی فتاوای جهاد علمای آن زمان بود.

در همین چاپخانه کتاب «مآثرالسلطانیه» و بعضی کتب دیگر از جمله «رساله آبله کوبی» به طبع رسیده است.
اما این چاپخانه نیز در سال ۱۲۴۵ تعطیل شد.

در آن زمان هنوز واژه چاپ متداول نشده بود و به این خاطر آن را باسمه خانه

بصمه خانه و مطبعه و دارالطباعه و دارالطبع می نامیدند.
اما قدیمی ترین کتابی که به زبان فارسی در جهان به طبع رسیده است،

دو کتاب به نام های « داستان مسیح » و « داستان سن پیدرو » است که هر دو با ترجمه لاتین

در سال ۱۶۳۹(۱۰۹۴ هجری) یعنی یازده سال پس از وفات شاه عباس اول در شهر «لیدن» توسط

فردی به نام Ludovico ce dieu طبع شده است.

همین شخص صفحاتی چند از ترجمه انجیل به زبان فارسی را هم به چاپ رسانده است.

کتاب های فارسی پیش از اینکه در ایران به چاپ برسد

در ممالک هندوستان، عثمانی، مصر و شهرهای اروپایی به چاپ رسیده است.

در هندوستان توسط ماموران انگلیسی مقیم کلکته، نخستین چاپخانه برای طبع کتب فارسی در ۱۲۲۵ دائر شد.

از قدیمی ترین کتاب های فارسی چاپ عثمانی، «فرهنگ شعوری» است که در سال ۱۲۵۵هجری چاپ شده است.

در مصر(مطبعه بولاق) هم کتب فارسی چاپ می کرده اند که اولین کتاب به نام «مفاتیح الدریهفی اثبات القوانین الدریه» در سال ۱۲۴۲ از چاپ خارج شده است.

دیگر از کتاب هایی که در آنجا چاپ شده است، یکی «گلستان سعدی» و دیگر «پندنامه عطار» است که هر دو در سال ۱۲۴۴ به چاپ رسید.

در شهرهای اروپایی مانند لندن، رم، پاریس، ونیز، لیدن، پطرزبورگ و… نیز کتب فارسی به نفاست به چاپ رسیده است.
پس از عباس میرزا، میرزازین العابدین استاد چاپ در سال ۱۲۴۰ به فرمان فتحعلی شاه به

تهران فراخوانده شد تا به کمک منوچهرخان معتمدالدوله، اولین چاپخانه سربی دارالخلافه را راه بیندازد.

کتاب «محرق القلوب» از آثار آن است.

نخستین کتاب چاپ سنگی تهران، «معجم» است که در ۱۲۵۹ به چاپ رسید.

چاپ سنگی هم مانند چاپ حروفی و سربی، اول در تبریز به دستور عباس میرزا و همت میرزاصالح شیرازی از روسیه به تبریز وارد شد و آغاز به کار کرد.

اولین کتاب هایی که توسط چاپ سنگی به چاپ رسید، قرآنی به خط میرزا حسین خوشنویس معروف

به سال ۱۲۵۰ بود و از دیگر کتاب ها می توان به «زادالمعاد» تالیف علامه محمدباقر مجلسی چاپ شده

در ۱۲۵۱ق و «حدیقه الشیعه» ملااحمد مقدس اردبیلی در سال ۱۲۶۰ق اشاره کرد.
پس از مدت ها امیرکبیر روزنامه وقایع اتفاقیه را که پس از قتل او روزنامه دولت علیه ایران و سپس به نام ایران نامیده شد، منتشر کرد.
فرمان ها و دستورات شاه و وقایع و حوادث هر هفته که غالباً مربوط به دستگاه سلطنت بود، در آن روزنامه چاپ می شد و در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه، این روزنامه به وسیله میرزاابوالحسن خان صنیع الملک نقاش باشی، مصور گردید.
ناصرالدین شاه در سفر اول خود به اروپا، هنگام بازگشت به ایران یک دستگاه چاپخانه سربی با حروف فارسی و لاتین خرید و به ایران فرستاد.

این چاپخانه مدتی به علت نبودن سرپرست و حروفچین معطل ماند تا آنکه در سال ۱۲۹۲ هجری، بارون لویی دونرمان فرانسوی از ناصرالدین شاه امتیاز روزنامه لاپاتری را به زبان فرانسه گرفت و چاپخانه به وسیله او به کار افتاد.

در این دوره، چاپخانه های دیگری در تبریز و بوشهر و اصفهان دائر شد و روزنامه هایی از قبیل روزنامه ملتی و روزنامه علمی و مریخ انتشار یافت.

در شیراز، یک روزنامه نیمه فارسی و نیمه عربی به وسیله طبیب مخصوص ظل السطلان در حدود سال ۱۲۸۹ هجری تاسیس شد که بعداً فقط به فارسی منتشر می شد.

توجه ناصرالدین شاه به امر تاریخ نویسی و ترغیب نویسندگانی چون رضاقلی خان هدایت و محمدحسن خان صنیع الدوله و لسان الملک سپهر به نوشتن کتب تاریخی، یک امر طبیعی بود زیرا او می خواست حوادث دوران سلطنت قاجاریه- خاصه وقایع دوره سلطنت خودش- را در کتاب ها ثبت و ضبط کند.
کتب سنگی را در ایران، معمولاً بیش از ۷۰۰ یا ۸۰۰ نسخه چاپ نمی کردند، چراکه سنگ چاپ بیش از این قابلیت استنساخ نداشته است، اگرچه «اکمال الدین» شیخ صدوق ( تهران ۱۳۰۱ ) را در یکهزار و هشتاد جلد به چاپ رسانده بودند.

خطی که در نوشتن کتاب برای چاپ سنگی به کار می رفت، بیشتر خط نسخ و نستعلیق و گاه شکسته بود.

کاغذی که برای چاپ استفاده می شد غالباً کاغذ روسی و روزنامه بود و گاه کاغذهای فرنگی که از طریق خلیج فارس وارد می شد مورد استفاده قرار می گرفت.

کاغذ آبی رنگ در بعضی از کتاب هایی که می خواستند صورت تزئینی داشته باشد به کار می رفت نظیر

«منتخب دیوان کبیر شمس» که به نام « شمس الحقایق » (تهران ۱۲۸۰) طبع شده است و نیز مرسوم بود که در چاپ

بعضی از کتب، کاغذهای رنگارنگ به کار برند؛ یعنی هر چند صفحه را به یک رنگ مخصوصی چاپ می کردند؛

مانند «دیوان انوری» که در سال ۱۲۶۴ در دارالطباعه دارالسلطنه تبریز چاپ شده است و ده رنگ کاغذ

در آن استفاده شده است و اشخاص خیری که بانی

انتشار می شدند، آن را وقف عام می ساختند تا نسخ آن کتاب تماماً به کسانی که استحقاق دارند مجاناً داده شود.
بنا بر آنچه گفته شد، با ورود چاپ سنگی، چاپ حروفی و سربی به مدت ۲۲ سال در حاشیه قرار گرفت تا اینکه در اواخر قرن سیزدهم قمری، چاپ سربی در اغلب شهرهای بزرگ مانند :

تبریز، تهران، اصفهان، مشهد، رشت و چند شهر دیگر رواج یافت و تا پیروزی انقلاب، تنها روش چاپ در کشورمان محسوب می شد.

با ورود کامپیوتر به کشور در دهه ۱۳۶۰ش این وسیله برای حروفچینی و صفحه آرایی مورد استفاده قرار گرفت و فعالیت در حوزه نشر را بسیار تسریع و تسهیل کرد.
و در نهایت آنکه حروفچینی سربی چه به صورت دستی و چه حتی با دستگاه های سطرچین، از حدود آغاز دهه ۱۳۷۰ روبه انقراض کامل نهاد.

سیر تحولی

دگرگونی در صنعت چاپ و نشر ، پس از گوتنبرگ روندی کند داشت و تا سده هفدهم میلادی تغییر عمده ای در آن رخ نداد.

در این قرن ، یوهان رینمان (Yohan Rynmann) است که در آوگسبورگ آلمان ، پس از آشنایی با چاپ به نشر کتاب روی آورد و حدود ۲۰۰ کتاب منشتر ساخت.

از سده هفدهم به بعد انقلاب صنعتی باعث و بانی پیشرفت‌های عظیمی در متون چاپ شد.

در سده هجدهم ، چاپ به رشد تدریجی خود ادامه داد و در این قرن ، آمریکا به عنوان کانونی تازه اما پرتوان وارد صحنه نشر جهان شد و تاثیر بسزایی در پیشرفت و نوآوریهای نشر داشت.

در قرن نوزدهم ، تحولات چاپ و نشر کتاب به حدی سرعت و کیفیت چاپ را افزایش داد که این قرن را عصر جدید کتاب نامیدند. در قرن بیستم ، عواملی بر چاپ تاثیر گذاشتند که مهم ترین آنها به این شرح هستند:
۱٫ سرمایه کافی ناشران
۲٫ دانش فنی و مهارتهای تخصصی
۳٫ علاقه و دلبستگی فرهنگی
۴٫ آرمانها و اهداف
۵٫ مناسبات خوب
۶٫ مخاطره پذیری و عامل بسیار مهم دیگر در این سده ،

رواج کامپیوتر و ظهور پدیده نشر رومیزی و همین طور انقلاب الکترونیک است.
کاربرد کامپیوتر ، چاپ را همانند فعالیتهای دیگر ، به خود وابسته کرده است.

امکانات فراوان کامپیوتری برای چاپ و نشر کتاب به حدی است

که تصور وابستگی نام چاپ به کامپیوتر پذیرفتنی تر است تا بدون کامپیوتر.

امروزه فعالیت‌های اساسی و عمده چاپ در یک جا جمع شده است و اصطلاح نشر رومیزی (desktop publishing) را بر آن نهادند.

انواع روشهای چاپ

شیوه‌های چاپ در جهان از ابتدا تاکنون از چند شیوه اصلی خارج نیست.

در بعضی منابع شیوه‌های چاپ را به ۳ دسته اصلی تقسیم می کنند.
• برجسته
• مسطح
• گرد
البته شیوه‌های دیگری نیز استفاده می شود که به آنها نیز می پردازیم.
• اوزالید Diazotype :
برای ارائه نمونه قبل از چاپ به صاحب کار
• باسمه‌ای Block printing :
کشیدن تصاویر یا چاپ یک طرح روی کاغذ یا مواد دیگر با قالبهای چوبی یا فلزی.
• سری Typography:
بوسیله حروف سری و متحرک انجام می شود.
• سنگی Lithography :
روشی که بر اساس دفع متقابل آب و چربی اختراع شده است و در آن برای چاپ از سنگ استفاده می شود.
• فلزی Metallography :
اگر در روش چاپ سنگی به جای سنگ از فلز استفاده کنیم.
•  زیروگرافی Xerography :
این روش چاپ را فوری نام نهاده اند.
• عکس Gacsimile :
بازسازی دقیق یک اثر خطی یا چاپی
•  استنسیلی :
از خلال پرده ای نازک و خلل پذیر.

چاپ افست :

یکی از پر رونق ترین و فراوانترین چاپهاست.

شاید یکی از دلایل این روش کیفیت بسیارعالی و تیراژهای نسبتا پایین است.

البته در اسکرین تیراژهای پایین تر از افست، معمول و متداولتر است

و حتی از نظر صرفه اقتصادی مناسبتر، اما اگر جنبه کیفیت را نیز در نظر داشته باشیم.

افست مناسبترین است.

گاهی افست را به دلیل عدم برجستگی یا فرورفتگی در رابط (زینک) چاپ مسطح نیز نامیده می شود.

مراحل چاپ افست :

۱_طراحی طرح مورد نظر (در این جا فرض را بر این می گیریم که کار چهار رنگ می خواهد چاپ شود ) وقتی می گوییم  چهار رنگ منظور این نیست که فقط در طرح چهار رنگ وجود دارد .

بلکه رنگهای موجود در طرح ترکیبی از همان چهار رنگ اصلی ( Cyan , Magenta , Yellow , blacK ) هستند .

پس می توانید تعداد رنگهای ترکیبی زیادی در طرح داشته باشید

مثل صورتی، بنفش ، قهوه ای ،و… بعد از انتخاب گزینه CMYK برای فایل ایجاد شده میتوان از پالت Channels تعداد کانالهای رنگ را مشاهده کرد .

۲_ خوب حالا فرض می کنیم طرح آماده شده فایل JPG یا TIF اونو می سازیم .

البته طرح رو نیز با فرمت اختصاصی نرم افزار ذخیره کنید .

۳_فرم بندی یعنی یک طرح به تنهای چاپ نمیشه بلکه همراه طرحهای دیگه در یک فرم چیده شده و برای مرحله بعد آماده می شود .در اینجا نوع کار هم خیلی مهم است ، برای ست اداری سربرگ، فاکتور ،کاغذ یاداشت ،پاکت نامه وامثال آنها در یک فرم چیده میشوند چرا که باید بر روی کاغذ تحریر چاپ شوند .

اما فرم مربوط به کارت ویزیت ، بروشور ،فولدرو… بر روی کاغذ مقوا گلاسه چاپ میشوند .

برای جعبه ها عمدتا از مقوای پشت طوسی استفاده می شود که ضخامت بیشتری دارد .

۴_ ابعاد فرم های چاپی متفاوت هست وبه تعدادو ابعاد کارهای طراحی شده شما بستگی مثلا :
۳۵*۵۰ – ۲۵*۳۵ -۴۴*۶۰ – ۵۰*۷۰ ابعاد های متداول فرم های چاپی هستند .

۵_ یک فایل با ابعاد های گفته شده در بالا ایجادمی کنیم .

کارهای طراحی شده راکه با فرمت TIFF ذخیره کردیم به درون آن منتقل می کنیم

(فرمت TIFF از کیفیت بیشتری برخورداراست تا JPG ) کارها را کنار هم می چینیم

دراین هنگام باید دقت داشته باشید برای خط برش بین کارها فاصله بگذارید .

(تقریبا ۳ میلی متر) از قسمت بالای کار نیز ۱ سانتی متر فاصله بگذارید

که در اصطلاح به آن لب پنچه گفته می شود .

سعی کنید فرم را با کار پر کنید وجای خالی روی آن باقی نگذارید (برای استفاده بهینه از هزینه انجام شده .)

۶_ فرم چاپی را با فرمت TIFF ذخیره کرده و این فایل را روی CD کپی کنید .

۷_ حالا باید از روی فرم چاپی فیلم تهیه کنید .

به مکانهای که این خدمات را عرضه می کنند لیتوگرافی گفته می شود .

در لیتوگرافی از روی فرم شما توسط دستگاه Image setter فیلم تهیه می شود

برای هر کانال رنگ یک فیلم برای یک فرم چهار رنگ چهار عدد فیلم به ابعاد فرم چاپی تهیه می شود .

در فتوشاپ از طریق پالت channela می توانید تعداد کانالهای رنگ را ببینید.

۸_بعد از تهیه فیلم نوبت به تهیه زینک است .

زینک ها ورق های نازکی از آلیاژهای ساخته شده با آلومینیوم و روی هستند

که فیلم بر روی آنها معکس می شود

این عمل توسط دستگاهی که به اصطلاح به آن دستگاه کپی زینک می گویند انجام می گردد .

فیلمها در دستگاه قرار داده شده وتوسط دستگاه به شدت نور به آن تابانده می شود .

بدین ترتیب محتویات فیلم بر روی ورقه های زینک منعکس یا کپی می شود.

در این مرحله نیز برای هر رنگ یک زینک گرفته خواهد شد . (برای کار چهار رنگ چهار زینک ).

نکته :امروزه با پیشرفت صنعت دستگاههای به بازار آمده که مرحله تهیه فیلم را حذف می کند

و مستقیما از روی CD فرم چاپی زینک تهیه می نماید .

در این روش کار از کیفیت بیشتری برخوردار بوده و قیمت کار نیز کمی بیشتر میشود

به این دستگاه، Plate setter گفته می شود .

۹_ زینک به چاپخانه منتقل میشود و توسط ماشین چی ( شخصی که با دستگاهای چاپ کارمیکند ) زینک را به ماشین چاپ می بندد.ماشینهای چاپ چهار رنگ داری چهار مخزن رنگ هستند که هر زینک از یک رنگ تغذیه میکند .

در دستگاه چاپ علاوه بر زینک ها کاغذ های سفید نیز قرار دارند .

ماشین برای چاپ فرم، چهار بار رنگ را روی آن منتقل می کند تا کار اصطلاحا چهار رنگ شود .

۱۰_ اگر فرم کاغذ باشد به مرحله برش فرستاده می شود .

۱۱_ اگر کار مقوای گلاسه با شد یک تا دومرحله دیگر را باید طی کند .

۱۲_اگر در فرم طرحی با کادر خاص داشته باشیم مثلا کادر منحنی یا شکسته برای جعبه یا هر چیز دیگر .

در این مرحله یک برگ از فرم چاپ شده را به قالب گیری برده واز روی آن قالب تهیه می کنند .
نکته :

قالبها یک تخته نئوپان به ابعاد فرم چاپی هستند که در محل خطوط خاص موجود در فرم تیغهای عمودی بر روی تخته نصب شده است .

۱۳_ بقیه فرمهای برای روکش زدن آماده می شوند .

اگر دقت کرده با شید روی جلد کتابها یا سطح کارتهای ویزیت روکشی براق وجود دارد .

این عمل نیز توسط دستگاهای مخصوص در چاپخانه انجام می شود .(به این مرحله روکش زنی گفته می شود).
نکته :روکش ها انواع مختلف دارند که چند تا از آنها را نام می برم .

UV،سلفون، ورنی سرد ،ورنی داغ و برخی رزین ها (مواد شیمیایی خاص ) که وقتی روی ناحیه ای خاص از یک فرم توسط زینک مالیده می شوند.

باعث باد کردن و متلاشی شدن الیاف کاغذ در آن ناحیه می شوند که جلوه ای مانند کرکی شدن در آن ناحیه ایجاد می‌کند

( احتمالا پوستر هایی رو دیدین که تصویر یک جوجه در آن است وبدن جوجه کاملا برجسه و کرکی شده ! ) …..
۱۴_بعد از ساخت قالب فرمهای چاپی که حالا روکش زده شده وسرد شده اند روی قالب قرار داده شده

و با فشاری تعین شده پرس می شوند تا خطوط خاص برش زده شوند و طرحها از فرم چاپی جدا شوند.

به دستگاهی که این عمل را انجام می دهد دستگاه لتر پرس گویند.

۱۵_ اگر فرم چاپی شما داری خطوط خاص نباشند مثلا یه فرم کارت ویزیت مستطیل شکل نیازی به قالب گیری ندارند

و در چاپخانه توسط دستگاهی به نام گیوتین برش داده می شوند .
نکته: وقتی می گویند از اطراف کادر طرح کمی به داخل کادر فاصله بگذارید برای آن است

۱۶_اگر در فرم چاپی شما طرحی مانند پاکت نامه یا جعبه باشد برای چسباندن آن به مرحله پاکت چسبانی برده می شود .

۱۷_مرحله آخر کارها تفکیک ، بسته بندی وآماده تحویل می شوند .

چاپ هلیوگراور

هلیوگرام یا همان روتوگراور، سیستم چاپ گود است با کیفیتی بسیار نزدیک به افست.

هرچند مراحل آماده سازی هلیور گراور بسیار گرانتر از انواع دیگری از چاپها ، همچون افست و فلکسو می باشد.

اما برای BOPP و موادی از این قبیل، بهترین انتخاب محسوب می شود.

بخصوص اینکه مصرف لفاف هایی از این نوع برای کارخانجات تولیدی همیشگی و با تیراژ بالا باشد.

دلیل آن هم این است که با سیلندر تهیه شده، می توان در تیراژ میلیونی چاپ کرد

در حالی که در روش افست برای تیراژهای بالا باید زینک های مجدد تهیه کرد.

چاپ فلکسو

به دلیل استفاده از کلیشه های فتو پلیمر یا لاستیکی که قابل انعطاف هستند به نام فلکسو نامیده میشود.

سرعت بالا و  به شکل رول بر روی مواد متنوع همچون نایلون، متالایز در تیراژهای بالا

همراه با هزینه های کم از ویژگیهای این نوع چاپ محسوب می شود. فلکسو در واقع نوعی چاپ برجسته است

که در آن کلیشه لاستیکی مستقیما با جنس یا لفاف مورد نظر در تماس می باشد.

چاپ سیلک اسکرین

سیلک اسکرین از پرکاربردترین چاپها محسوب می شود.

درواقع کمتر جنسی را میتوان یافت که امکان انجام این شیوه، به شکل دستی و ماشینی فراهم است.

تنوع در نوع مرکب قابل استفاده در این چاپ، امکان چاپ روی مواد مختلف را فراهم ساخته است.

شیوه ساده این تکنیک باعث می شود که روی سطوح صاف، گرد، بی نظم و … امکان چاپ فراهم شود.

در واقع می توان گفت که تمامی اشیایی که در اطراف خود می بینید

چه از نظر نوع جنس و چه از نظر شکل ظاهر، تحت پوشش  سیلک قرار می گیرند.

اما در بعضی موارد ممکن است سیلک اسکرین انتخاب مناسبی نباشد.

مراحل سیلک به صورت زیر می باشد :

۱) طراحی طرح ، با توجه به اصول گفته شده .
۲) از روی طرح پرینت سیاه وسفید در ابعاد لازم برای چاپ گرفته می شود

مثلا برای روی نایلون کادر وسط نایلون رادر نظر گرفته وطرح را با آن ابعاد پرینت می گیریم .
۳) کاغذ پرینت شده را به روغن پارافین آغشته کرده تا کاملا شفاف شود .
۴) روی توری دستگاه سیلک داروی مخصوص کار سیلک را زده وصبر می کنیم تاخشک شود .
۵) طرح روغن زده شده را به توری پرس می کنیم .
۶) میز نور را روشن کرده تا به طرح نور تابانده شده وطرح بروی توری منعکس شود

مدتی صبر می کنیم این زمان به نوع داروی مصرفی سیلک بستگی دارد .
۷) بعد از انعکاس طرح بر روی توری آن را با آب شستشو داده ومی گذاریم خشک شود .

مراحل انجام شده را به اصطلاح تهیه شابلون یا کلیشه می گویند .
۹) شابلون رابه دستگاه سیلک بسته کار را(کاغذ ،نایلون و…)درزیر دستگاه بدقت قرارمیدهیم .
۱۰)رنگ را روی توری ریخته وبا کاردک مخصوص آن را بر روی توری می کشیم .
۱۱) بعد از اتمام رنگ ریزی کار را از زیر دستگاه براشته پهن می کنیم تا خشک شود .

برای کار نایلون عمدتا از طناب جهت خشک کردن استفاده می کنند .

در بعضی موارد نیز از مواد خشک کن در رنگ برای سریعتر خشک شدن کار کمک می گیرند.
۱۲) برای هر تعداد رنگ یک توری(شابلون ) تهیه می شود.
۱۳)از کلیشه ها یا همان شابلون ها در نوبت های دیگر نیز میتوان استفاده کرد .
۱۴)از چاپ سیلک بیشتر برای چاپ روی انواع نایلون ، پلاستیک های دسته دار ،کرافت (ساکهای کاغذی ) ظروف یک بار مصرف ،تی شرت های تبلیغاتی و…استفاده می کنند.
البته این عمل را می توان با دستگاه های که مخصوص اینگونه چاپ ها هستند

نیز انجام داد که به آن چاپ تامپو می گویند .این چاپ به مراتب کیفیت بهتری نسبت به سیلک دارد .

با این دستگاه میتوان چاپ چهار رنگ را روی نایلون انجام داد .در این نوع چاپ رنگ به راحتی از پلاستیک جدا نمی شود

اما اگر در سیلک از مواد خوبی استفاده نکنند رنگ به راحتی از پلاستیک کنده می شود.

چاپ تامپو

این شیوه  در گروه چاپ های گود قرار می گیرد.

این مسئله به دلیل استفاده از کلیشه گود در فرآیند می باشد.

از ویژگیهای این شیوه امکان چاپ، روی مواد مختلف و متنوع هم از نظر جنس مواد و هم از نظر شکل هندسی آنها می باشد

بطوریکه با این روش می توان بر روی سطح صاف، منحنی، گرد، محدب و حتی روی کره انجام داد.

واسط چاپ در  تامپو، لاستیکی از جنس سیلیکون است که به آن تامپون می گویند.

این شیوه بسیار شبیه به مهرهای لاستیکی است با این تفاوت که در مهر حروف برجسته است

اما در تامپو لاستیک سیلیکونی برجستگی ندارد و نقش را به شیوه ای دیگر به سطح قابل منتقل می کند.

چاپ افست روی فلز

آنچه که از افست به ذهن می آید، روی کاغذ و مقواست.

اما با این سیستم  که یکی از با کیفیت ترین سیستم ها محسوب می شود

می توان روی جنس های متنوع دیگری غیر از کاغذ و مقوا نیز چاپ کرد.

از جمله این مواد می توان از فلز نام برد یعنی آنچه که شما در

قوطی های رب گوجه فرنگی، تن ماهی، آب میوه های مختلف، بسته بندی رنگ های قوطی و میبینید معمولا به این شیوه است.

جهت سفارش چاپ و دریافت راهنمایی توسط کارشناسان ما با شماره های زیر تماس حاصل نمائید.

02144230067

02177509441

02133963196

02166289976

09122877058

نویسنده : مجید صفرزاده

کلیه مطالب این مقاله به جهت بالابردن سطح علمی و آموزش رایگان برای عموم مردم و همکاران تهیه و تنظیم شده است.

هر گونه کپی برداری و یا چاپ آن بدون ذکر منبع و لینک مطلب غیر قانونی بوده و ممنوعیت شرعی و قانونی دارد و دارای پیگرد می باشد.

اما چنانچه نام و لینک مطلب ذکر شود بلامانع است.

چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست چاپ چیست